Zakopane bliżej niż myślisz. Nie przegap wystawy, która przenosi w świat tatrzańskiej sztuki i tradycji

Na wystawie przy ul. Pięknej 1A w Warszawie zgromadzono blisko 130 prac, zarówno najgłośniejszych nazwisk, takich jak Zofia Stryjeńska, Stanisław Ignacy Witkiewicz czy Rafał Malczewski, ale także artystów tworzących w XX w., m.in. Tadeusza Brzozowskiego i Marty Gąsienicy-Szostak. Nie zabrakło również obiektów sztuki użytkowej, w tym sanek bobslejowych z końca XIX w., czy zdobnych kilimów. Ponadto, odwiedzający mają okazję zobaczyć wyjątkową wystawę “Walery Eljasz Radzikowski”, przygotowaną we współpracy z Tatrzańskim Parkiem Narodowym.

„Zakopane, Zakopane!”

Ten coroczny projekt DESA Unicum poświęcony jest dziełom o tematyce tatrzańskiej i góralskiej oraz artystom tworzącym w tym regionie. Tegoroczna edycja to wydarzenie podwójnie wyjątkowe. Po pierwsze odbywa się w partnerstwie z Tatrzańskim Parkiem Narodowym, który w tym roku obchodzi 70 urodziny. Dzięki nawiązanej współpracy zaprezentuje niedostępne na co dzień, unikatowe eksponaty związane z Walerym Eljaszem Radzikowskim, artystą i pionierem, jednym z najważniejszych popularyzatorów Zakopanego.

Walery Eljasz Radzikowski – malarz, który wytyczył drogę na Morskie Oko

Walery Eljasz Radzikowski, krakowski malarz artysta, w wieku 21 lat po raz pierwszy odwiedził Zakopane i od tamtego czasu rokrocznie wracał w Tatry. Był pierwszym ceprem, który wybudował dom w Zakopanem na Krupówkach. Całe życie poświęcił na popularyzację turystyki tatrzańskiej, zachęcając Polaków do poznawania tego pięknego zakątka Polski.

Napisał pierwszy dokładny przewodnik po Tatrach, który doczekał się 6 wydań w latach 1870–1900. Dzięki temu przewodnikowi w Tatry przyjeżdżała plejada polskich artystów, intelektualistów, polityków i urzędników. Z przewodnikiem Eljasza w Zakopanem pojawił się Tytus Chałubiński.

Eljasz dbał o bezpieczne wędrowanie po górach: wyznaczał pionierskie szlaki, inicjował budowę schronisk i altan w Tatrach. Do jego inicjatyw należała budowa kasyna w Zakopanem. Nie zapominał jednak o swoim powołaniu artysty – utrwalał piękno Tatr na płótnie. Jego rysunki można znaleźć na pocztówkach, papeteriach, a nawet planach lekcji dla dzieci.

Sztuka zakopiańska

Raz odkryta sztuka zakopiańska miała niebagatelny wpływ na kształtowanie się polskiej tożsamości. Góralski folklor pełnił rolę spoiwa łączącego Polaków po latach podziału pomiędzy trzema zaborami i wkrótce został okrzyknięty stylem narodowym. Jego założenia zostały zaprezentowane w praktyce sto lat temu, podczas Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu. Pawilon polski projektu Józefa Czajkowskiego łączył nowoczesność ze wspomnianym stylem narodowym, a mariaż polskich dworków z elementami sztuki zakopiańskiej zaowocował narodzinami polskiego art déco. Na tegorocznej wystawie w DESA Unicum, obok czterech charakterystycznych grafik i międzywojennego kilimu, znajdziemy m.in. pracę „Narciarze”, wykonaną w latach 40. XX w. najprawdopodobniej do reklamy kawy Enrilo dla fabryki Henryka Francka Synowie w Skawinie.

Sztuka zakopiańska to jednak nie tylko obrazy i grafiki. Od 15 do 30 stycznia przy ul. Pięknej 1A w Warszawie oglądać można również przedmioty użytku codziennego, takie jak meble, w tym krzesło Wojciecha Brzegi, rzeźby „Szkoły Zakopiańskiej”, czy elementy zastawy stołowej, m.in. platery z ornamentem zakopiańskim z Pierwszej Krajowej Fabryki Wyrobów Platerowanych Marcina Jarry.

Miłośnicy sportów zimowych zwrócą na pewno uwagę na drewniane narty oraz sanki bobslejowe z końca XIX w., a wielbiciele tkaniny nie przejdą obojętnie obok wielkoformatowych kilimów, w tym powstałego w latach 20. XX w. zatytułowanego „Taniec zbójników”, autorstwa Władysława Skoczylasa.

Dla tych którzy chcieliby pogłębić swoją wiedzę o sztuce zakopiańskiej, 24.01 o godz. 17:30 przewidziano również oprowadzanie po wystawie, ze specjalnym udziałem Renaty Kowalskiej z Tatrzańskiego Parku Narodowego. Na wydarzenie obowiązują zapisy.

1 z 3

DESA Unicum, Rafał Malczewski, Pejzaż podhalański

2 z 3

DESA Unicum, Wystawa Walery Eliasz Radzikowski

3 z 3

DESA Unicum, Wystawa Walery Eliasz Radzikowski