Pracownia Karola Tchorka przez dekady była dostępna tylko dla wybranych. Teraz każdy może tu wejść!

W wyjątkowej przestrzeni w Warszawie można poczuć jakby czas się zatrzymał. To tam, przy Smolnej 6, kilkadziesiąt lat temu tworzył odnoszący sukcesy polski rzeźbiarz, Karol Tchorek. To jedna z najstarszych, największych i najzasobniejszych spośród Warszawskich Historycznych Pracowni Artystycznych, otoczonych opieką Biura Stołecznego Konserwatora Zabytków. Kiedyś dostępna była tylko dla nielicznych, dziś po ponad dwóch latach prac inwentaryzacyjnych, organizacyjnych i merytorycznych Muzeum Warszawy jest otwarta dla każdego. Można ją odwiedzać we wtorki między 10.00 a 16.00.

Karol Tchorek i jego życie

Karol Tchorek znany jest jako rzeźbiarz oraz autor tablic, które upamiętniają uliczne egzekucje dokonywane przez okupanta hitlerowskiego w Warszawie (proj. 1949). W jego artystycznym dorobku znajdują się Macierzyństwo (1952), Warszawska Jesień (1975) przy Akademii Muzycznej w Warszawie, a także Kogutki (1937) oraz Dziecko leżące (1938). To twórca portretów, marszand oraz medalier. Studiował w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa oraz w stołecznej Szkole Sztuk Pięknych.

Utalentowany rzeźbiarz był badaczem oraz pasjonatem sztuki kurpiowskiej. To dlatego w Pracowni przechowywana jest część kolekcji etnograficznej, którą artysta przez wiele lat z pasją budował, przede wszystkim rzeźby „prymitywa z Powiśla” Leona Kudły (1879–1964).

1 z 3

2 z 3

3 z 3

Pracownia artysty

Na początku lat 50. XX wieku z pozostałości zburzonej oficyny kamienicy przy ulicy Smolnej 36 Karol Tchorek otworzył pracownię. Miejsce, dzięki staroniom syna Mariusz Tchorka, oraz wdowy, artystki-tkaczki Zofii Tchorek (1916–2001), w październiku 1985 roku zostało wpisane do rejestru zabytków.

Po śmierci ojca, syn opiekował się spuścizną ojca. Gdy ten zmarł w 2004 roku pieczę nad Pracownią przejęła Katy Bentall, brytyjska artystka, wdowa po Mariuszu, która w 2021 roku przekazała Pracownię miastu stołecznemu Warszawie. To ona uczyniła z niej miejsce wystaw, spotkań i rezydencji artystycznych.

Gdy Muzeum Warszawy przejęło Pracownię Tchorka, rozpoczęły się prace organizacyjno-inwentaryzatorskie, będące częścią pilotażowego programu merytorycznego realizowanego we współpracy z Katedrą Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej Uniwersytetu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W jej ramach zabezpieczono część księgozbioru, a także określano warunki, które pozwoliły na udostępnienie miejsca szerokiej publiczności.

Szanując jej wcześniejsze losy, widzimy ją przede wszystkim jako miejsce pracy badawczej i popularyzatorskiej związanej z dorobkiem rodziny Tchorków, realizacji kameralnych form edukacji oraz współpracy instytucjonalnej. Chcielibyśmy kontynuować ideę Katy Bentall, która traktowała Pracownię jako przestrzeń spotkań, wymiany intelektualnej i artystycznej.

Pracownia Tchorka została udostępniona do zwiedzania 25 lutego 2025 roku. Wstęp będzie możliwy we wtorki w godz. 10.00–16.00. Pracownia mieści się w oficynie kamienicy na ul. Smolnej 36 lok. 11. Wstęp: 5 zł / 3 zł. Bilety dostępne na stronie bilety.muzeumwarszawy.pl oraz w kasie Muzeum Warszawy (Rynek Starego Miasta 42).

1 z 3

2 z 3

3 z 3