Porcelanowe kolekcje z PRL-u! Wrocławska wystawa zaprasza w sentymentalną podróż do lat 50. i 60. XX wieku
Wystawa poświęcona jest jednemu z najbardziej interesujących wzorniczych fenomenów przełomu lat 50. i 60. XX w. w Polsce. Zaistniał on dzięki programowi realizowanemu przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie, którego jednym z zadań było przygotowywanie nowych wzorów dla państwowych fabryk porcelany.
Tytułowa „wielka czwórka” to artyści rzeźbiarze pracujący w Zakładzie Ceramiki i Szkła IWP, zatrudnieni tam u progu 1956 r. do tworzenia nowych wzorów rzeźby kameralnej, by wesprzeć produkcję w państwowych fabrykach porcelany.
Wielka czwórka
Zespół organizował Henryk Jędrasiak – absolwent wydziału rzeźby warszawskiej ASP, do którego dołączyli Lubomir Tomaszewski, Hanna Orthwein i Mieczysław Naruszewicz. Postawiono przed nimi zadanie opracowania nowej kolekcji porcelanowych figurek, które byłyby odpowiedzią na współczesne oczekiwania estetyczne, obiektami o randze małych dzieł sztuki dostępnych dla każdego odbiorcy. W ciągu kilku lat (1956–1965) artyści stworzyli szereg propozycji, które trafiły do produkcji do wszystkich polskich fabryk porcelany, od Ćmielowa po Wałbrzych.
Kolekcja porcelany Tomasza Dziewickiego
Kameralna – choć składająca się aż z blisko 340 obiektów – wystawa prezentuje kolekcję porcelany Tomasza Dziewickiego. Uzupełniają ją obiekty ze zbiorów muzealnych.
Dziewicki rozpoczynał swoją kolekcjonerską przygodę jako niewiele wiedzący o polskiej porcelanie laik, a rzeźbą kameralną zainteresował się z sentymentu. Pierwsza dostrzeżona na niedzielnym targu staroci figurka spodobała mu się nie tylko jako porcelanowy bibelot o interesującym kształcie, ale także dlatego, że przypomniała mu podobny przedmiot zdobiący regał w rodzinnym domu. Dziś jego kolekcja licząca ponad 350 obiektów jest reprezentatywnym zbiorem dokumentującym większość powstałych wówczas rzeźb.
To warto zobaczyć!
Prezentacja w Muzeum Narodowym we Wrocławiu wzbogacona została przez kilka niezwykle cennych obiektów pochodzących ze zbiorów muzealnych. Z Muzeum Narodowego w Warszawie wypożyczone zostały eksponaty, które trafiły tam w 1979 r. bezpośrednio z wzorcowni IWP.
Do tych najrzadszych należą dwie figurki Lubomira Tomaszewskiego Jak i Sęp z 1960 r. Obie powstały jedynie jako prototypy – podobnie jak Ryba płaszczka Henryka Jędrasiaka. Z wzorów autorstwa Hanny Orthwein pokazujemy figurkę przedstawiającą morsa, a z wzorów firmowanych przez Mieczysława Naruszewicza Czajkę, która choć trafiła do produkcji fabrycznej, to jest jedną z bardzo rzadko spotykanych figurek. – mówi kuratorka wystawy dr Barbara Banaś
Wystawa trwa do 23 lutego 2025 roku.
1 z 6
MNWr, Wielka Czwórka, Foksterier, proj. M. Naruszewicz, 1965
2 z 6
Otwarcie wystawy, fot. Arkadiusz Podstawka
3 z 6
Otwarcie wystawy, fot. Arkadiusz Podstawka
4 z 6
MNWr, Wielka Czwórka, Lubomirski Tomasz, Siłacz, 1959
5 z 6
MNWr, Wielka Czwórka, proj. M. Naruszewicz, 1967, Taniec, Zakład Porcelany Stołowej Ćmielów
6 z 6
MNWr, Wielka Czwórka, H. Rysiak, Ryba Skalar, 1957, Zakład Porcelany Stołowej Ćmielów